BIRDY.BUSINESS

(Click on title to read full story)

Zout is werk en banen gaan in Groningen voor alles

Zoutwinning en de overheid zijn in Groningen innig met elkaar verstrengeld. Ondanks bezorgdheid over de schade die het kan veroorzaken, is er de overheid veel aan gelegen de zoutwinner overeind te houden. Zout uit de Groningse grond levert banen op, is de redenering. Maar hoeveel werk kan de schade wegstrepen? Follow the Money, 17 oktober 2019

 

Impactgedreven onderzoeksjournalistiek: wat is het, en moeten we het willen?

Impactgedreven werken. Het lijkt na constructieve journalistiek en civiele journalistiek de nieuwste rage in journalistenland. Niet in de laatste plaats omdat subsidieverstrekkers, adverteerders en andere geldschieters erop hameren dat het belangrijk is. Maar wat is impact eigenlijk, en hoe belangrijk is het? Tijdens een thema-avond georganiseerd door het Stimuleringsfonds blijkt dat de meningen erg verdeeld zijn. Is het de taak van de journalistiek om maatschappelijke verandering teweeg te brengen? Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 16 oktober 2019

 

Interviewen in de onderzoeksjournalistiek: ‘Let the silence suck out the truth’

Graven, spitten, speuren – dat is wat een onderzoeksjournalist doet. Vaak in documenten of archieven, maar ook in gesprek met bronnen. Het interview speelt daarom een belangrijke rol in de onderzoeksjournalistiek en goede voorbereiding is daarbij essentieel. Net als timing, toon en de juiste hoeveelheid stilte. ‘Probeer niet te onderbreken. Je weet nooit wat ze nog wilden gaan zeggen.’ Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 7 oktober 2019

 

Bij Amersfoortse nieuwssite De Stadsbron hebben journalist en burger evenveel inspraak

Historici, kunstenaars en ja, ook journalisten: allemaal maken ze deel uit van de redactie van De Stadsbron. Hun doel: verdieping bieden bij het nieuws in Amersfoort. Iedereen heeft vetorecht, dus het kan even duren voor een artikel online staat, maar: ‘Zo’n platte redactie kan in elk geval niet instorten.’ Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 24 september 2019

 

Zes tips voor het omgaan met klokkenluiders: ‘Waarschuw van tevoren: weet waar je aan begint’

Klokkenluiders en onderzoeksjournalistiek worden vaak in één adem genoemd. Zonder geheime bronnen immers geen onthullingen. Maar hoe verhoud je je als journalist tot de klokkenluider? Jan Born (EenVandaag), Joep Dohmen (NRC Handelsblad) en Bas Haan (Nieuwsuur) over iemands vertrouwen winnen, verwachtingsmanagement en communicatie per brief. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 11 september 2019

 

Geen hoofdredacteur, zelf geld binnenhalen: onderzoeksjournalistiek als collectief

Samen sta je sterk, dat is het uitgangspunt van journalistieke onderzoekscollectieven SPIT en Spot On Stories. Ze wilden zich meer op de inhoud van hun werk kunnen richten en minder afhankelijk zijn van bestaande media. Dat betekent: steeds op zoek naar geld, maar ook: meer vrijheid. ‘Natuurlijk kunnen wij ook niet eindeloos koffiedrinken, maar met tijd en geduld kom je op plekken waar je anders nooit terecht was gekomen.’ Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 3 september 2019

 

Bij dataplatform Pointer vormen journalist, vormgever en developer een drie-eenheid

De ene keer maakt journalistiek platform Pointer een tv-programma, dan weer een kort filmpje of een interactieve online productie. Samen zoeken journalisten, vormgevers en developers naar de beste vorm. Journalist Peter Keizer en vormgever Wendy van der Waal zouden niet anders willen: ‘Dit had al tien jaar de journalistieke realiteit moeten zijn.’ Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 8 augustus 2019

 

Wat maakt het Gronings zout zo ‘uniek’ dat we milieuschade en verzakte huizen op de koop op toe nemen?

Wereldwijd geniet het Groningse magnesiumzout een ijzersterke reputatie: het is een van de zuiverste in zijn soort. Zonde om dat als strooizout op straat te knikkeren, of als grondstof voor de chemische industrie te gebruiken. Met name in de wellness-hoek gaan stemmen op winning van dit zout te beperken en het alleen voor cosmetische producten te gebruiken. Deze wellness-weg is voor Nedmag de route naar een duurzamer imago. Follow the Money, 23 juli 2019

 

Privacygevoelige dossiers onderzoeken zonder ze te hoeven lezen: hoe RTL Nieuws dat deed

Toen journalisten Wouter van Dijke en Daniël Verlaan van RTL Nieuws hoorden dat Bureau Jeugdzorg Utrecht duizenden dossiers over kwetsbare kinderen niet goed beveiligd had, besloten ze in de zaak te duiken. Maar hoe doe je dat zonder zelf al die privacygevoelige dossiers door te spitten? Een computerscript bood uitkomst, en lijkt voor veel meer onderzoeken bruikbaar. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 18 juni 2019

 

Online samenwerken, maar dan veilig:
een digitale werkomgeving voor onder­zoeks­journalisten

Voor journalisten die werken met gevoelige informatie is niet elke online werkomgeving veilig genoeg. Daarom ontwikkelde Bureau Lokale Zaken met subsidie van Google een extra goed beveiligd initiatief. Onderzoeksplatform Apache is de eerste redactie die er gebruik van maakt. ‘We zochten al een manier om op afstand met lokale journalisten te kunnen communiceren.’ Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 11 juni 2019

 

Deze vrouw vecht al decennia tegen de winning van zout

Jakoba Gräper-Niemeijer won de pitch die FTM samen met regionale omroepen van Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel organiseerde. Zij vroeg ons te onderzoeken welke belangen er gemoeid zijn met de winning van zout aan de Gronings-Drentse grens. Wie is deze vrouw? En waarom smaakt het Groningse zout zo bitter? Follow the Money, 3 juni 2019

 

Werkt het Britse model voor lokale jour­nalis­tiek? Op bezoek bij de OxfordMail

Op politieke verslaggeving is de laatste jaren, net als in Nederland, bij veel lokale Britse media bezuinigd. De BBC schoot te hulp en stuurde 150 journalisten de regio in. Heus niet alleen uit goedertierenheid, vertelt projectleider Matthew Barraclough: het is een win-winsituatie. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 21 mei 2019

 

Follow the Money en regionale omroepen doen samen onderzoek in Noord- en Oost-Nederland

Onderzoeksplatform Follow the Money wilde het publiek meer betrekken bij onderzoek en had behoefte aan een beter lokaal netwerk. de regionale omroepen uit Noord- en Oost-Nederland zouden überhaupt graag meer aan onderzoeksjournalistiek doen. Dus slaan ze de handen ineen. Bij project Pitch mogen burgers onderwerpen aandragen, en dat leverde al 126 pitches op. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 14 mei 2019

 

Waarom samenwerking voor onder­zoeks­platform Investico de heilige graal is

Een scoop delen met een concurrent? Lange tijd was het voor de meeste journalisten ondenkbaar. Voorzichtig komt er verandering in deze houding. Jeroen Trommelen, hoofdredacteur van het onder­zoeks­plat­form Investico, juicht dit toe. ‘Het besef begint door te dringen dat samenwerken niet betekent dat iedereen de helft krijgt, maar dat alle partijen het dubbele krijgen.’ Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 30 april 2019

 

Filmpjes maken vanuit bed: hoe een Duitse woongroep jongeren met nieuws bereikt

Twee vrolijke jonge mensen delen bij elk nieuwsonderwerp een grappig filmpje van zichzelf. De Europese verkiezingen? Een hardlooprondje gehuld in blauw-met-geel tenue. Zomer- of wintertijd? Een meisje controleert alle wekkers in huis. Is dit nou journalistiek? Bij News-WG, het Instagram-nieuwskanaal van de Duitse regionale omroep Bayerischer Rundfunk, vinden ze van wel. En het slaat aan. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 24 april 2019

 

Zendmacht voor Amsterdamse stadszenders is een soap

AT5 en C-Amsterdam zijn verwikkeld in een felle strijd om de zendmacht in de hoofdstad. Tijdens een commissieraadsvergadering vorige week vlogen ze elkaar publiekelijk in de haren. Uit onderzoek van Follow the Money blijkt dat het onderliggende probleem veel groter is. Zo was het toezicht op de Amsterdamse stadsomroep AT5 jarenlang niet op orde, kwam de onafhankelijkheid van de Raad van Toezicht in het nauw, droegen bestuurders dubbele petten en was kritiek niet welkom. Follow the Money, 16 april 2019

 

De Implant Files: hoe een mandarijnennetje leidde tot een wereldwijd journalistiek onderzoek

Je kunt het bij elke supermarkt kopen, en volgens drie verstrekkers van CE-certificaten zou het prima kunnen dienen als medisch hulpmiddel. Hoe een mandarijnennetje leidde tot een grote ontdekking en een nog omvangrijker internationaal onderzoek – dat Radar-journalist Jet Schouten de titel Journalist van het Jaar opleverde. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 9 april 2019

 

Wees transparant – en nog 4 tips om het publiek bij je onderzoek te betrekken

Diepgravend onderzoek doen met behulp van burgers: het klinkt ingewikkeld, en dat is het soms ook. Maar met een goed plan van aanpak levert het onthullende verhalen op, blijkt tijdens een thema-avond in het Amsterdamse VondelCS. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 2 april 2019

 

Wie knipt linten door, werkt voor de provincie, maar hoeft vandaag niet te vrezen voor z’n baan?

Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten vandaag kan niemand stemmen op zijn of haar favoriete commissaris van de Koning. Toch spelen deze mannen en vrouwen een belangrijke rol voor de provincie: ze zijn bemiddelaar, ambassadeur in Den Haag – en soms moeten ze tegen schenen kunnen schoppen. Maar wat zijn precies hun taken? En: moet hun rol niet worden herzien? De Correspondent, 20 maart 2019

 

Bij Taproot Edmonton mogen lezers zelf onderwerpen bepalen én stukken schrijven

Lezers zijn vaak slimme mensen met een heel eigen expertise. Om daar gebruik van te maken, kun je ze als redactie vragen om tips te sturen – dan houd je zelf het roer in handen. Maar het kan ook radicaler. Bij de Canadese nieuwssite Taproot Edmonton mogen lezers zelf de onderwerpen bepalen. Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, 18 maart 2019

 

Moderne Duitse serie slaat aan in binnen- en buitenland

Lang mocht de beladen Duitse geschiedenis niet dienen als decor. Nieuwe producenten breken met die opvatting – met succes. Berlijn gloeit na van de Berlinale . Het internationale filmfestival draaide niet alleen om grote sterren en films – er werden ook nieuwe series gepresenteerd. De helft ervan geproduceerd door streamingdiensten als Netflix en Amazon Prime Video en de betaalzender Sky, waaronder een geheel Duitse productie. Het opmerkelijke is dat dit niet meer opmerkelijk is. Nog niet zo lang geleden was een internationaal succesvolle en kwalitatief hoogwaardige serie van Duitse bodem haast ondenkbaar en werd televisie uitsluitend door de omroepen gemaakt. NRC Handelsblad, 27 februari 2019

 

Nordmänner unter sich

Das Wikingerfest in Norddeich ist ein Spektakel, das auf wahren Begebenheiten beruhen soll. Der Kampf um die Friesische Freiheit ist ein Meilenstein in der Geschichte Ostfrieslands. Was wirklich am Mythos der wilden Wikinger dran ist, untersuchen Wis­sen­schaft­ler aus Ost­fries­land und den Niederlanden.
Ostfriesland Magazin, juli 2018

 

NRC Zap: Romantiek of rendement

Wie het Songfestivalgeweld wilde ontwijken, kon kijken naar twee totaal verschillende documentaires. ‘Close Up: Magnum Photo’ ging over iets tastbaars, terwijl het onderwerp van ‘Bitcoin naar de maan! En terug’ erg abstract was. NRC Handelsblad, 11 mei 2018

 

NRC Zap: Beperkingen op tv: de sleur ligt op de loer

De verhalen in ‘Je zal het maar hebben’ kunnen nog steeds indruk maken, maar inmiddels hebben we alles al een keer gezien. Een flinke make-over van het programma zou een slimme zet zijn. NRC Handelsblad, 9 mei 2018

 

NRC Zap: Feiten en emotie botsen vaak op televisie

Maandag werd de depressiemaand van NPO 3 afgesloten. Het maakte duidelijk dat er soms problemen zijn die niet binnen een televisieformat opgelost kunnen worden. NRC Handelsblad, 8 mei 2018

 

NRC Zap: Verbijstering om het Eurovisie dierenfestival

In ‘Nature Live’ lieten Europese landen hun mooiste dier zien. Nederland stuurde de slechtvalk in. Ze nestelt op de ABN AMRO-toren. NRC Handelsblad, 7 mei 2018

 

NRC Zap: Het grijze gebied tussen vergeven en vergeten

Donderdag waren de laatste afleveringen te zien van ‘Nicolaas op oorlogspad’ en ‘Typhoon in Amerika’. De link tussen de twee programma’s stemt somber. Nog steeds hebben grote groepen mensen te maken met racisme en uitsluiting. NRC Handelsblad, 4 mei 2018

 

NRC Zap: Ieder gewoon mens heeft iets bijzonders

Tubbergse jagers, ouderen op reis; genoeg gewone mensen op televisie. Kleine verhalen blijven ontroeren. NRC Handelsblad, 3 mei 2018

 

NRC Zap: Jeroen Krabbé met een schildersezel voor de garagedeur

Volgens beproefd concept wekt Jeroen Krabbé in ‘Krabbé zoekt Gauguin’ een kunstenaar tot leven door bepalende plekken uit diens leven te verbinden aan de kunst die hij er maakte. Soms op het knullige af. NRC Handelsblad, 2 mei 2018

 

NRC Zap: Opnieuw beginnen in het vakantiepark

Hans Pool filmt de bewoners van vakantiepark Beaugarde, die daar na een scheiding zijn aangespoeld. Achter elk chaletdeurtje ligt een ander verhaal verscholen. NRC Handelsblad, 1 mei 2018

 

NRC Zap: Duits hipsternationalisme bij de VPRO

Het VPRO-programma Tegenlicht wijdde een uitzending aan de opkomst van nieuw-rechts in Duitsland. De belangrijke, kritische vragen werden niet gesteld. NRC Handelsblad, 30 april 2018
Onderstaande blogs zijn eerder verschenen op de site van de Universiteitskrant Groningen.

 

Krant NZZ trekt naar rechts

Critici verwijten de liberale kwaliteitskrant Neue Zürcher Zeitung een ruk naar rechts. De NZZ trekt naar Duitsland en vindt er aansluiting bij AfD. NRC Handelsblad, 26 februari 2018

 

Groningen kijkt over de grens. Betere aansluiting op de Duitse arbeidsmarkt

In Noord-Groningen heerst werkloosheid, bij de Duitse buren is de arbeidsmarkt krap. Door vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen profiteren beide landen ervan. De grensoverschrijdende organisatie EDR zet de samenwerking kracht bij. ‘Er zijn zo veel mogelijkheden, alleen weet niemand ervan.’ Binnenlands Bestuur, 10 november 2017

 

NRC Zap: Beelden terreur worden behang op televisie

Na een aanslag komt de mediamachine zeer snel op gang. Dat is niet gek, maar meer reflectie bij redacties kan geen kwaad. Op dat vlak kan de Nederlandse tv iets leren van het Duitse journaal. NRC Handelsblad, 18 augustus 2017

 

NRC Zap: Broederliefde doet het goed in parodie op klusprogramma’s

De proefuitzending van ‘Broederliefde helpt’ op NPO 3 was geslaagd dankzij de oprechtheid de rapformatie. De documentaire over Elvis op NPO 1 viel wel tegen. NRC Handelsblad, 17 augustus 2017

 

NRC Zap: Een portret van een beetje aparte jongens met een uit de hand gelopen hobby

Achtbaanfans Phil en Pascal werden in een programma van 3Lab gevolgd tijdens een trip naar Japan. Het muziekprogramma met Douwe Bob en Michiel Romeyn, te zien op dezelfde tv-avond, kwam ondertussen nog niet helemaal uit de verf. NRC Handelsblad, 16 augustus 2017

 

NRC Zap: Experimenteerruimte 3Lab levert opnieuw een pareltje op

NPO 3 maakt weer ruimte voor vernieuwende formats tijdens 3Lab. De programma’s rammelen en zijn soms tenenkrommend. Maandag zat er ook een parel tussen: de satirische documentaire Yung Doc, de Eierlanders. NRC Handelsblad, 15 augustus 2017

 

NRC Zap: Opbrouck vertelt vol passie en vuur, Abbring voelt soms ongemak

Zomergasten. De Vlaamse acteur Wim Opbrouck is waarschijnlijk de minst bekende Zomergast. Dat compenseerde hij met zijn eloquente en ge­passioneerde manier van vertellen. NRC Handelsblad, 14 augustus 2017

 

NRC Zap: ‘Hollandse Zaken’ ontdekt de burn-out onder twintigers

Het discussieprogramma van Omroep MAX dook donderdag in een thema dat al jaren wordt besproken. Dat is niet erg, maar nieuwe inzichten leverde het niet op. Toch was er winst. NRC Handelsblad, 11 augustus 2017

 

NRC Zap: Van Ninevé naar Nazareth: mooie tv over vergeten volken

Ook het tweede seizoen van de serie waarin Kefah Allush door het Midden-Oosten reist is erg goed gemaakt. Er zijn zowel ontroerende als grappige momenten, die Allush becommentarieert zonder te oordelen. NRC Handelsblad, 10 augustus 2017

 

NRC Zap: Lady Di & Dionne: enthousiasme is niet genoeg voor goede tv

De fascinatie van Dionne Stax voor prinses Diana komt oprecht over in ‘Lady Di & Dionne’. Dat is alleen niet voldoende voor een tv-programma. Een documentaire over Afghanistan zorgde voor wel voor stof tot nadenken. NRC Handelsblad, 9 augustus 2017

 

NRC Zap: Wens van Jinek in vervulling dankzij Oranjevrouwen

Feestende jonge dames zijn goud voor talkshows, dus iedereen had het maandag over de vrouwen die Europees kampioen zijn geworden. Eva Jinek ging er met de hoofdprijs vandoor: zij had alle Leeuwinnen aan tafel. NRC Handelsblad, 8 augustus 2017

 

NRC Zap: Glenn Helberg in Zomergasten: we kijken naar hetzelfde, maar zien iets anders

Zomergasten. Het gesprek tussen Janine Abbring en de derde Zomergast, psychiater Glenn Helberg, begon moeizaam. De kloof tussen de twee werd benoemd en uiteindelijk overbrugd. NRC Handelsblad, 7 augustus 2017

 

Interviewserie Café Weltschmerz –
Media en Politiek: Deel 5

In gesprek met Wierd Duk

 

Wikipedia: ‘Niemand kan alles weten, maar veel mensen weten een beetje’

Waar staat de oudste boom ter wereld? Wie was Pierre Seron? Of, wat is een Chinese drieklauw? Je kunt het zo gek niet verzinnen, het staat wel op internet. Als het om feitelijke informatie gaat, is een van de eerste hits meestal Wikipedia. Taalunie Bericht, juni 2017

 

Interviewserie Café Weltschmerz –
Media en Politiek: Deel 4

In gesprek met Barbara Vis

 

Interviewserie Café Weltschmerz –
Media en Politiek: Deel 3

In gesprek met Dick Pels

 

Interviewserie Café Weltschmerz –
Media en Politiek: Deel 2

In gesprek met Teun Gautier

 

Interviewserie Café Weltschmerz –
Media en Politiek: Deel 1

In gesprek met Hajo Smit

 

Zien dat je een taal kunt leren motiveert

In 2015 haalde het Talencentrum van de Rijks­universiteit Groningen (RUG) het landelijke nieuws. Geheel onverwachts waren er 33.000 aanmeldingen voor de online taalcursus Introduction to Dutch. Wat begon als een aardigheid voor aankomende studenten en werknemers van de RUG groeide uit tot een wereldwijd succes. Taalunie Bericht, november 2016

 

Politici in praatprogramma’s. Klaar met Prem

‘U zou toch eigenlijk met de vuist op tafel moeten slaan als het over uw eigen vader en moeder gaat’, probeert Jeroen Pauw aan het einde van het gesprek staatssecretaris Martin van Rijn (pvda) tot een persoonlijke uitspraak te dwingen. Het gaat immers niet om beleid dat hij moet verdedigen, maar om zijn eigen moeder… De Groene Amsterdammer, 2 september 2015

 

‘Een speech moet je raken’

Huib Hudig werkte als speechschrijver voor onder andere politici Mark Rutte, Rita Verdonk en Piet Hein Donner. Tegenwoordig is hij presentatiecoach bij Speak to Inspire. Taal is voor hem hét instrument om een verhaal te vertellen. En dat is wat elke speech zou moeten zijn: een goed verhaal. Taalunie Bericht, september 2015

 

De politiek wordt op tv nauwelijks nog besproken met politici

Er zitten dit jaar minder politici in talkshows. In De Wereld Draait Door zaten dit jaar evenveel politici als tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2010. Terwijl er genoeg te bespreken valt. Hoe komt dit? En is dit erg? Gastcorrespondent Birte Schohaus zocht het uit. De Correspondent, 15 augustus 2015

 

Nederlandse hoogleraren aan Columbia University

Wat is er mooier dan een tijd te mogen leven en lesgeven in de Big Apple? Niet veel, vonden Alexander Rinnooy Kan en Paul Schnabel, die afgelopen najaar deze eer ten deel viel als hoogleraren van de Koningin Wilhelmina Leerstoel. Taalunie Bericht, april 2015

 

Nederland als literaire inspiratiebron

Heeft de internationale literaire wereld de Hollandse bodem ontdekt als inspiratiebron? Van een kus in het achterhuis tot een gestolen Nederlands topschilderij – de voorbeelden van recente buitenlandse romans die zich afspelen in Nederland lijken zich op te stapelen. Taalunie Bericht, oktober 2014

 

 Burn-out, de nieuwe modeziekte

Vermoeide helden
Met een burn-out kun je aankomen. De ziekte wordt geassocieerd met dynamische en vastberaden mensen. Vandaar dat de diagnose vaak te lichtzinnig wordt gesteld. ‘Als je het echt hebt, zit je in een lange donkere tunnel.’  De Groene Amsterdammer, oktober 2013

 

 Te slim voor de arbeidsmarkt

Het aantal promovendi neemt toe, maar het aantal vervolgbanen op universiteiten groeit niet mee. En op het bedrijfsleven zijn promovendi niet voorbereid. (samen met Marijke de Vries) NRC Next, augustus 2012.

 

Nog steeds aan de papfles

Twintigers vinden het goede leven moeilijk
Ze komen uit een beschermd nest, hebben werk, veel vrienden en elke avond iets anders te doen. Toch moet het beter. Want op Facebook is iedereen mooier, avontuurlijker en succesvoller. Het resultaat: angsten, depressies, burn-out. (samen met Marijke de Vries) De Groene Amsterdammer, december 2011

 

 Wilt u uw oor op het ijs leggen?

 Werner Herzog als moderne New Journalist
In zijn nieuwe film, een documentaire, trekt Werner Herzog zich opnieuw weinig aan van genreconventies. Hij balanceert op de grens tussen feit en fictie en vermengt beide met veel plezier. Daarin lijkt hij op de auteurs van het New Journalism. De Groene Amsterdammer, juni 2009

 

 Armoedevoyeurisme?

De sloppenwijk als Hollywood-decor
Slumdog Millionaire is dit jaar niet alleen bij de Oscars als de succesvolste film uit de bus gekomen, maar zorgde ook voor veel kritiek en commotie, vooral over de verbeelding van de plaats van handeling, India. De Groene Amsterdammer, maart 2009

 
Voor meer artikelen in De Groene Amsterdammer klik hier.